Antalya Gıda Mühendisleri Odası tarafından yapılan yazılı açıklamada, koronavirüs tedbiri alan vatandaşların evlerinde günlük ihtiyacı için yaptığı alışverişte gıda güvenliği açısından uyması gereken kuralları anlatıldı. Un, bakliyat ve dondurulmuş gıdaların muhafazası, pişirilmesine yönelik tedbirlerin belirtildiği açıklamada, koronavirüsün gıdalarla yayıldığına dair hiçbir kanıtın bulunmadığı belirtildi.
'YÜZEYLERDE HAYATTA KALMASI MÜMKÜN'
Açıklamada, koronavirüs tedbiri alanlarda bu hastalığın 'Gıdalar ile yayılması mümkün müdür?' veya 'Gıdalarda bulunabilir mi?' sorusunun akla geldiği belirtildi. Avrupa Gıda Güvenliği Otoritesi (EFSA), Amerika Gıda ve İlaç Otoritesi (FDA) ve Amerika Tarım Birimi'nin (USDA) yaptığı araştırmalar sonucunda eldeki veriler çerçevesinde virüsün gıdalar ile bulaşmadığı ifade edilen açıklamada, Çin'den ve diğer ülkelerden ithal edilen ya da Türkiye'de üretilen gıdaları, COVID-19'un yayılması ile ilişkilendirecek hiçbir kanıt bulunmadığı vurgulandı. Koronavirüsün iletiminde gıda veya gıda ambalajının rolü olduğuna dair bir kanıt bulunmadığına dikkat çekilen açıklamada, diğer virüslerde olduğu gibi, COVID-19'un da yüzeylerde belirli sürelerle de olsa hayatta kalmasının mümkün olduğu belirtildi.
'GIDA GÜVENLİĞİNDE 4 TEMEL ADIM'
Koronavirüsün gıdalar kanalıyla yayılması söz konusu değilse de vatandaşların gıdaların üretimi, tüketimi sürecinde uyulacak hijyen kurallarının hatırlatıldığı açıklamada, şu ifadeler yer aldı: "Gıda üretiminde, iyi hijyen uygulamaları çerçevesinde gıda güvenliğinin 4 temel adımını (temizle/temiz tut; çiğ ve pişmişi, gıda olan ile olmayanı, temiz ile kirliyi ayır, doğru pişir, güvenli sıcaklıkta tut) takip etmek önemlidir. Her zaman olduğu gibi, bu süreçte de ilk önerimiz gıda ve gıda ürünleri alırken ambalajlı iyi hijyen uygulamaları ve gıda güvenliği yönetim sistem uygulamalarına üretim tekniklerinde uygulayan ,gıda mühendisi veya ilgili meslek mensupları tarafından denetim ve kontrole tabi kayıtlı veya onaylı işletmelerde üretilen gıda ürünlerinin tercih edilmesidir. Özellikle merdiven altı diye tabir edilen kayıtdışı ve denetim mekanizmasından uzak gıda işletmelerinin üretmiş olduğu gıda ürünlerinin tüketilmemesini halk sağlığı açısından önermekteyiz."
BUZDOLABINDA DİKKAT EDİLMESİ GEREKENLER
Gıda üreten işletmelerde çalışanların hijyen kurallarına uyması gerektiği belirtilen açıklamada, ekipmanların kullanımında da çiğ bitkisel ve hayvansal gıdalara temas ettikten sonra sıcak su ve deterjan ile veya bulaşık makinesinde yüksek sıcaklıkta yıkanması gerektiğine dikkat çekildi. Açıklamada üretim, işleme ve tüketim sürecinde uyulması gereken konular şöyle ifade edildi: "Gıdaların ayırma ve tasnifleme işleminin doğru şekilde yapılması. Alışverişte çiğ hayvansal gıdalar ile diğer gıdalar ve gıda olmayan maddeler birbiri ile temas etmeyecek biçimde ayrı poşetlere konulmalıdır. Pişmiş ve çiğ gıdalar birbiri ile temas ettirilmemelidir. Çiğ gıdalarla temas eden tüm malzemeler uygun deterjan ve sıcak su ile yıkanmalıdır. Gıdalar doğru sıcaklıkta tutulmalı, pişirilmeli. Pişirilerek, ısıl işlem uygulanarak tüketilmesi gereken et, süt, yumurta gibi gıdalar çiğ olarak tüketilmemelidir. Gıda işletmelerinde ürünün mevzuatına uygun koşullarda ısıl işlem uygulandığı sürekli kontrol edilmeli ve kayıt tutulmalıdır. Evde tüketimde gıdanın merkez sıcaklığının yeterli dereceye çıkması sağlanmalıdır. Etlerin kanlı olmaması, yumurtaların akının sıvı görünümünden kurtulması gibi görsel izlemenin yanı sıra ev tipi mutfak termometresinin kullanılması da faydalı olarak değerlendirilmektedir. Etikette belirtilen pişirme önerilerine uyulmalıdır. Doğru sıcaklıkta tutma işleminin uygulanması. Gıdalarda sağlık riski oluşturan mikroorganizmalar genelde 4 ile 60°C arasında çok hızlı gelişirler bu nedenle kuru bakliyat, un gibi gıdalar hariç gıdalar hemen tüketilmeyecekse hızlı bir şekilde soğutulmalıdır. Soğutma mutlaka 4 ve altındaki sıcaklıklarda yapılmalıdır. Bozulabilir gıdaları 2 saatten fazla oda sıcaklığında bekletilmemelidir. Gıdanın etiketinde yazan saklama, hazırlama, muhafaza ve tüketim koşullarına harfiyen uyulmalıdır. Muhafazada uygun soğutmayı sağlayacak önlemler alınmalıdır. Donmuş gıdalar asla tezgah üzerinde çözdürülmemeli veya marine edilmemelidir. Çözdürme işlemini mutlaka buzdolabında veya mikrodalga fırınlarda yapılmalıdır. Dondurma işleminin zararlı mikroorganizmaları yok etmediği, sadece bu canlıların gelişimlerini durdurduğu ve bu yolla pişirinceye kadar koruduğu bilinmelidir."
Açıklamada, yiyecekleri işleyen, hazırlayan ve servis eden tüm kişilerin, daima ellerini ve yüzeyleri sık sık yıkamak gibi güvenli gıda işleme prosedürlerine uyması gerektiği vurgulandı.
Editör: TE Bilisim
