Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından 2020 yılının 'Patara Yılı' ilan edilmesiyle, Patara Antik Kenti'nde bulunan Osmanlı dönemine ait ilk telsiz telgraf istasyonun restorasyon projesi de tamamlandı. Antalya Valisi Münir Karaloğlu'nun talimatıyla, proje iki ay içinde tamamlandıktan sonra, restorasyon ihalesinin hazırlıkları da başladı.
Patara'da bulunan Telsiz Telgraf İstasyonu, II. Abdülhamid'in tahta çıkışının 30'uncu yıldönümü olan 31 Ağustos 1906'da yapıldı. Osmanlı yönetimindeki Libya'nın Derne limanıyla 850 kilometre mesafedeki Patara Limanı arasındaki haberleşmeyi sağlamak için kurulan istasyon, Avrupa'nın ilk telsiz telgraf şebekesi olma özelliğini taşıyor. Döneminin en iyi haberleşme cihazları ve en son teknolojisiyle donatıldığı belirtilen merkezlerin inşası başarıyla tamamlanmış, resmi ve ticari yazışmalar için hazır hale getirilmişti.
Birinci Dünya savaşı sırasında ise Trablusgarp'a saldıran İtalyan ordusu 5 Ekim 1911 günü şehri teslim almıştı. Aynı gün Trablusgarp şehrinden ayrılan zırhlılar diğer sahil şehirlerine yönelmiş, Harbiye Nezareti'ne gönderilen bilgi notuna göre 5 Ekim akşamı saat 12.00'de Derne önlerine gelen iki İtalyan zırhlısı telsiz istasyonlarını bombalayarak kullanılmaz hale getirmiştir.
Projede, Telsiz Telgraf İstasyonu olarak kullanılan binaların restorasyon sonrasında Osmanlı Devleti'nin, Afrika topraklarıyla yapılan haberleşmeyi ve o topraklardaki hakimiyetini gösterecek şekilde özel bir kurguyla müzeye dönüştürülmesi planlanıyor.
Ayrıca projede çok özel bir tasarım bölümü yapılacak. Patara'dan dünyaya bir mesaj verilecek bu özel bölümün hologram canlandırma konusu ise sır gibi saklanıyor. Antalya Valiliği ile Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı koordinasyonunda yapılacak müze çalışmalarının ödeneği bakanlık tarafından karşılanacak.
PATARA'YA TELSİZ MÜZESİ HAZIRLIĞI
Antalya'nın Kaş ilçesindeki Patara Antik Kenti'nde restorasyonuna başlanacak Osmanlı dönemine ait ilk telsiz telgraf istasyonu binasında oluşturulacak telsiz müzesine, Türkiye Radyo (Telsiz) Amatörleri Cemiyeti (TRAC), dünden bugüne haberleşmede kullanılmış eski ve yeni telsiz cihazları ve anten sistemlerini kazandıracak.
Antalya'da ve birçok ilde Acil Afet Haberleşme İstasyonlarını çalıştıran, Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı'na da (AFAD) doğal afet olaylarında sabit ve mobil telsiz istasyonlarıyla kesintisiz yurt içi ve yurt dışı haberleşmesi desteği veren TRAC'ın lisanslı telsiz operatörleri, oluşturulacak müzeye destek hazırlıklarına şimdiden başladı.
TRAC yöneticisi ve üyeleri, antik kent Patara'daki 2'nci Abdulhamit döneminde inşa edilen, günümüzde ise harabeleşen Telsiz-Telgraf İstasyonu binası restore edildikten sonra içerisinde oluşturulacak müzede sergilenecek Osmanlı dönemi ve sonrasında kullanılan antika telsiz cihazlarının temini çalışmalarını sürdürüyor.
ANTİKA TELSİZ SERGİLENECEK
Çalışmalarını Antalya'da sürdüren TRAC'ın genel sekreteri Muhsin Bozkurt, "Genel merkezimiz ve birçok şubemiz, telsiz müzesine antika telsiz cihazı ve anteni kazandırmak için yoğun çaba gösteriyor" dedi. Bozkurt, sözlerini şöyle sürdürdü:
"TRAC'ın bazı şubelerinden müzede sergilenecek cihazlar Antalya'ya ulaşmaya başladı. Elimizde, yıllar önce kullanılmış, daha sonra da kurumumuza hibe edilmiş bazı kamu kurumlarına ait haberleşme sistemleri de mevcut. Teknik ekibimiz, bu cihazların bazılarını çalışır hale getirmek için çaba gösteriyor, antika değerindeki telsiz alıcı-vericileri de bakımdan geçiriliyor."
İLK ŞENLİK GEÇEN YIL YAPILMIŞTI
TRAC Antalya Şubesi Başkanı Selim Şanlı, geçen yıl Antalya Valiliği- Akdeniz Üniversitesi işbirliğinde ilk haberleşme şenliğinin Patara'daki Osmanlı dönemine ait telsiz ve telgraf istasyonu binası önünde AFAD'ın kurduğu çadırlarda yapıldığını hatırlattı. Şanlı, "Kamu yararına hizmet veren TRAC olarak biz de tahsis edilen alanda telsiz istasyonumuzu oluşturmuş, uydu üzerinden birçok ülke ile telsiz haberleşmesi yapmıştık. Antalya Valisi Münir Karaloğlu da uzak bir istasyon ile konuşmuştu" dedi.
PATARA TELSİZ TELGRAF İSTASYONU BİNALARI RESTORASYON İÇİN KAMULAŞTIRILDI
Türkiye’nin 2020 yılı turizm teması Patara Antik Kenti'nde, 2'nci Abdülhamit döneminde inşa edilen Telsiz Telgraf İstasyonu binalarının, restorasyonunun yapılması amacıyla acele kamulaştırılmasına ilişkin Cumhurbaşkanı kararı Resmi Gazete'de yayımlandı.
Patara Antik Kenti birinci derece arkeolojik sit alanında kalan tescilli Telsiz Telgraf İstasyonu binalarının restorasyonlarının yapılması amacıyla, söz konusu binaların bulunduğu taşınmazların Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından acele kamulaştırılması hakkındaki Cumhurbaşkanı kararı Resmi Gazete'de yayımlandı. Resmi Gazete'nin bugünkü sayısında yayımlanan kararda, "Antalya ili, Kaş ilçesi, Patara Antik Kenti I. Derece Arkeolojik Sit Alanında kalan tescilli Telsiz Telgraf İstasyonu binalarının restorasyonunun yapılması amacıyla söz konusu binaların bulunduğu 178 ada, 90 parsel ve 210 ada, 76 parsel numaralı taşınmazların, tapuda Hazine adına tescil edilmek üzere Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından acele kamulaştırılmasına, 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu'nun 27'nci maddesi gereğince karar verilmiştir" denildi.
31 AĞUSTOS 1906'DA YAPILDI
Patara'da bulunan Telsiz Telgraf İstasyonu, II. Abdülhamid'in tahta çıkışının 30'uncu yıldönümü olan 31 Ağustos 1906'da yapıldı. Osmanlı yönetimindeki Libya'nın Derne limanıyla 850 kilometre mesafedeki Patara Limanı arasındaki haberleşmeyi sağlamak için kurulan istasyon, Avrupa'nın ilk telsiz telgraf şebekesi olma özelliğini taşıyor. Döneminin en iyi haberleşme cihazları ve en son teknolojisiyle donatıldığı belirtilen merkezlerin inşası başarıyla tamamlanmış, resmi ve ticari yazışmalar için hazır hale getirilmişti.
Birinci Dünya savaşı sırasında ise Trablusgarp'a saldıran İtalyan ordusu 5 Ekim 1911 günü şehri teslim almıştı. Aynı gün Trablusgarp şehrinden ayrılan zırhlılar diğer sahil şehirlerine yönelmiş, Harbiye Nezareti'ne gönderilen bilgi notuna göre 5 Ekim akşamı saat 12.00'de Derne önlerine gelen iki İtalyan zırhlısı telsiz istasyonlarını bombalayarak kullanılmaz hale getirmişti. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından 2020 yılının 'Patara Yılı' ilan edilmesiyle, Patara Antik Kenti'nde bulunan Osmanlı dönemine ait ilk telsiz telgraf istasyonun restorasyon projesi de kısa süre önce tamamlanmıştı. Antalya Valisi Münir Karaloğlu'nun talimatıyla, proje iki ay içinde tamamlandıktan sonra, restorasyon ihalesinin hazırlıkları da başlamıştı. Projede, Telsiz Telgraf İstasyonu olarak kullanılan binaların restorasyon sonrasında Osmanlı Devleti'nin, Afrika topraklarıyla yapılan haberleşmeyi ve o topraklardaki hakimiyetini gösterecek şekilde özel bir kurguyla müzeye dönüştürülmesi planlanıyor. Ayrıca projede çok özel bir tasarım bölümü yapılacak. Patara'dan dünyaya bir mesaj verilecek bu özel bölümün hologram canlandırma konusu ise sır gibi saklanıyor. Antalya Valiliği ile Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı koordinasyonunda yapılacak müze çalışmalarının ödeneği bakanlık tarafından karşılanacak.
Editör: TE Bilisim
