Antalya'da, fahiş rakamlarla ev kiralayan yabancıların oturum izinleri uzatılmayınca rüzgar tersine döndü. 1 yıllık peşinatlı on binlerce liralık kiralama ücretleri büyük oranda düşerken, ev sahipleri de artık yabancı yerine yerli kiracı tercih ediyor.
Rusya ve Ukrayna savaşı sonrası 2 ülkeden birçok kişi, daha güvenli buldukları Türkiye'ye göç etti. Türkiye'de ise tatil için tercih edip, daha aşina oldukları Antalya'yı seçen Rus ve Ukraynalılar, kentte 1 yıllığına ya da 6 aylığına evler kiralayıp ödemeleri de çoğunlukla peşin yaptı. Bu nedenle yaklaşık 1,5 yıldır kentte ev satın alma ve kiralama maliyetleri katlandı. Bazı mülk sahipleri yerli kiracıları çıkarıp, evlerini yabancılara kiralama yolunu seçerken, bu nedenle çok sayıda mağduriyet yaşandı. Aynı binada savaş öncesi 2 bin liraya oturan yerli kiracı ile savaştan kaçıp gelen Rus ya da Ukraynalı aileler 10-15 bin liradan oturmaya başladı. Bu durum nedeniyle zaman zaman yerli kiracılar ile ev sahipleri davalık oldu. Kent genelinde emlak sektöründe fahiş kira artışı nedeniyle zor günler geçiren vatandaşlar, kirada oturduğu daireyi kaybetmemek için istenen oranda zam yapıp anlaşma yolunu seçti. Mağduriyetler sonucu hükümetin getirdiği yüzde 25'lik üst limit artışı, kısa süreliğine çözüm oldu.
BU KEZ EV SAHİPLERİ MAĞDUR
Klimalı, eşyalı evleri fahiş kiralarla Rus ve Ukraynalılara kiralayan bazı ev sahipleri, döviz bazında peşin aldıkları kiraların hesabını yaparken, bazı Rus ve Ukraynalılar haber vermeksizin evi boşalttı. Bazıları da evdeki değerli eşyaları da beraberinde alıp kayboldu. Mağduriyet yerli kiracıdan ev sahiplerine geçti.
OTURUM İZİNLERİNİN YENİLENMEMESİ ÇÖZÜM OLDU
Son günlerde alınan bir başka tedbir de Rus ve Ukraynalılar arasında geçici oturum izinleri dolanların, yeni oturum taleplerinin onaylanmaması oldu. Oturum izinleri sona erenler Türkiye'yi terk etmek zorunda kaldı. Mülk sahipleri, yabancıya kiraya vermek için birkaç ay boş tuttuğu evini, daha fazla zarar etmemek için yerli kiracılara vermeye başladı. 20-100 bin TL arasında yabancıya verilen kiralık daireler, bugünlerde yerliye peşinatsız ve şartsız 10-15 bin TL'den kiralanmaya başlandı.
'BİZDE DE FIRSATÇILAR VAR'
Antalya Emlakçılar, Oto Galericileri, İş Takipçileri Odası Başkanı İsmail Çağlar, çok sayıda mağduriyet yaşandığını ve bunun üzücü olduğunu söyledi. Sektörün de durumdan olumsuz etkilendiğini belirten Çağlar, "İkamet izinleri iptal edilince memleketlerine dönmek zorunda kaldılar. Şu anda fiyatlar artmıyor. Ancak yine de yüksek. İç kesimlerde 8-10 bin liraya, sahilde 240 bin liraya ev kiralanıyor. Bu fırsatçılık maalesef vardı. Bizde de var o fırsatçılık. Asgari ücretin 9-10 bin lira olduğu yerde ev kirası 40-50 bin liraya çıkıyor. Ama şimdilerde mülk sahipleri 'Türk olsun, sağlam olsun' diyor" dedi.
Antalya'da emlak işiyle ilgilenen Halit Mert, son günlerde oturum izinleri verilmeyen Rus ve Ukraynalıların Gürcistan'a gittiğini söyledi. Bu durumun piyasayı da etkilediğini belirten Mert, "Önceden ev sahipleri 'Yabancıya verelim, 6 ay ya da 1 yıllık peşin alalım' diyordu. Ancak oturma izinleri verilmeyince geri dönmeleri nedeniyle kiralarda yüzde 30 oranında düşme var. Ev sahipleri kriterleri değiştirdi. 'Yerli vatandaş olsa da olur. Aylık peşinatlı da olsun, yeter ki evimiz boş kalmasın' diyorlar" dedi.
PİYASA NORMALE DÖNÜYOR
Mert, yabancıların 'oturma izniyle ilgili sorun yaşarım' korkusuyla yıllık kiralamayı artık tercih etmediğini söyledi. Piyasanın yeniden normale dönmeye başladığını belirten Mert, "Bir miktar da olsa krizin çözülmeye başladığını söyleyebiliriz. Birçok yerde aylık ödemelerle yerli vatandaşa veriliyor. Memur kefilin bile ortadan kalktığı yerler var" diye konuştu.
Bir başka emlakçı Hüseyin Başyiğit de piyasanın normale dönmesinden memnun olduğunu söyledi. Ev sahiplerinin yabancıya kar ederek ev kiraladığını düşünürken zarar ettiğini söyleyen Başyiğit, "Güzel rakamlardan evlerini kiraya verdiklerini düşündüler ama yaşadıkları zarar daha fazla oldu. Bazı sitelerde yabancıya konut vermeme kararı alındı" dedi.
YABANCI KİRACI ÖDEME YAPMAYIP EŞYALARI ALIP GİTMİŞ
Evini yabancıya kiraya verip daha sonra mağdur olan mülk sahipleri de var. Emekli Erol Boz (56) mülk sahibi olduğu dairelerini yabancıya vermeyi tercih ettiğini, ancak zarar gördüğünü belirterek, artık yerli kiracıyı desteklediğini aktardı. Boz, "1 yıllığına vermiştim yabancıya. 3'üncü ayda çıkıp gittiler. Kirayı alamadık. Eşyalarımızı alıp gitmişler. Kapıyı çilingirle açtık ve fark ettik. Ütü, süpürge gibi elektronik eşyaları alıp gitmişler. Biz artık bildiğimiz kendi vatandaşımıza vereceğiz. Yabancıya eşyalı 15 bin liraya vermiştim. Şu anda 8-10 bin liraya vatandaşımıza verdik" diye konuştu.
